Over het Nedersaksisch
| Landen waar Nedersaksisch gesproken wordt: | Noord-Duitsland. Nederland in de provincies Gelderland, Overijssel, Drenthe, Groningen, en een stukje Friesland. Zuid-Denemarken. Religieuze gemeenschappen in de Verenigde Staten. Vroeger: ook in Polen en Litouwen. |
| Landen en regio's waar het Nedersaksisch een officiële taal is: | In Nederland en Duitsland erkend als streektaal. |
| Aantal moedertaalsprekers: | Rond de 20 miljoen sprekers. |
| Eigen benaming: | Niederdeutsch, Plattdeutsch, Plattdüütsch, Neddersassisch |
| Belangrijke varianten: | Gronings, Drenths, Stellingwerfs, Urks, Twents, Sallands, Achterhoeks, Noord-Duits. |
| Alfabet: | Romeins (Latijns). |
| Aantal letters in het alfabet: | 26 of meer |
| Regulering: (Van spelling, etc.) |
Geen centrale regulering. Er bestaan regionale spellingsvoorschriften. |
| Classificatie: (Taalfamilie) |
Indo-Europees ------> Germaans --------> West-Germaans ---------------------> Nedersaksisch |
| Nedersaksisch is sterk verwant aan: | Engels, Duits, Nederlands, Fries, Limburgs, Schots, Jiddisch, Afrikaans. |
| Nedersaksisch is in mindere mate ook verwant aan: | Deens, Zweeds, IJslands, Faeröers, Noors, Gothisch |
| Het Nedersaksisch is een verre verwant van: | Russisch, Frans, Grieks, Iers, Perzisch, Hindi, Armeens en Litouws. |
| Inleiding Het Nedersaksisch is een taal die gesproken wordt in het noordoosten van Nederland en het noorden van Duitsland. Het Nedersaksisch is een niet gestandaardiseerde taal. Er bestaat geen vaste norm voor de spelling. Het begrip 'Nedersaksisch' wordt maar zelden gebruikt. Vaker wordt er gesproken over één van de lokale varianten van de taal, zoals Twents, Achterhoeks, Drenths of Gronings. Nedersaksisch is in Nederland en Duitsland officieel erkend als streektaal.  Erve Kots |
| Alfabet, uitspraak en spelling Het Nedersaksisch maakt gebruik van het Romeinse alfabet. Er bestaat niet één standaard spelling voor het hele taalgebied, maar voor sommige varianten heeft men schrijf- en spellingsregels opgesteld. Zo bestaat er een algemeen aanvaarde geschreven vorm voor bijvoorbeeld het Twents, Achterhoeks en Gronings. Deze spellingsnormen komen tot stand door inzet van de streektaalorganisatie in dat gebied. Vrijwel alle publicaties die in samenwerking met de streektaalorganisatie tot stand komen maken dan gebruik van dezelfde spelling. Het Nedersaksisch is rijk aan klinkers. Om die rijkdom in in de spelling weer te geven wordt er veelvuldig gebruik gemaakt van tweeklanken zoals ae (voor een langgerekte korte e. De e van 'stem', maar dan langer aanhouden), oa (de klank zit tussen de a en de o in, ook lang aanhouden). In Duitsland zie je wel eens dat in plaats van de combinatie ae de Scandinavische letter æ gebruikt wordt. |
| Streektaalvarianten Het Nedersaksisch bestaat uit verschillende varianten: Plattduits (Duitsland) Gronings Westerkwartiers Stellingwerfs Drenths Urks Twents Achterhoeks Sallands Veluws Binnen deze regionale varianten bestaan er nog verschillen van stad tot stad en van dorp tot dorp. Zo verschilt het Rijssens dialect op veel vlakken van het Twents zoals dat in de rest van Twente gesproken wordt. |
2023 Harmen Schoonekamp | Contact | Talennet | sitemap.
"Van dat, waarvan men niet kan spreken, moet men zwijgen.
Van dat, woarvan men nig kan sprekk’n mot men zwiegen
"